فنآوری فشار و حرارت بالا(HPHT) برای تشکیل الماس های مصنوعی و ترکیبی در طی سال های اخیر پیشرفت چشم گیری داشته است. هم اکنون از این شیوه برای تولید الماس های کوچک با قطر دو الی سه میلیمتر و نیز الماس های بزرگتر کریستالی بیرنگ که همه کیفیتی مناسب دارند، استفاده میگردد.
تشکیل الماس های مصنوعی و ترکیبی
در مورد بهسازی و پاکسازی الماس صحبت کردیم و گفتیم اینکار میتواند توسط لیزر و از بین بردن لکه ها و ناخالصی های درون سنگ انجام شود. اگر الماس تراش خورده و بهسازی شده ای را در نور مناسب به دقت بررسی کنید میتوانید تعدادی از لکه ها را با ذره بین 10x ببینید. اگر خوب دقت کنید میتوانید آثار سوراخ های عمودی که در سنگ بوجود آمده را مشاهده کنید. اینها همان حفره هایی هستند که توسط لیزر بوجود آمده و ناخالصی های آنها از بین رفته است.
این شیوه تغییری در رنگ سنگ به وجود نمی آورد. بهبود با اشعه های رادیویی میتواند رنگ را خیلی جذابتر و درخشان تر در مقایسه با رنگ معمول سنگ الماس نمایان کند. رنگ قهوه ای الماس با این روش و یا به واسطه ی گرمادهی و تحت فشار بسیار شدید به بی رنگ تبدیل میشود. این فرآیند در اصطلاح، فرآیند فشار و حرارت فوق العاده بالا (HPHT) نامیده می شود.
طبق گزارش منابع خبری، یک کمپانی روسی الماس های رنگی بزرگ و بیرنگ را با استفاده از این فنآوری به سرعت و با عملکرد واحدی تولید میکند. به طور مثال الماس های ساخته شده به روش مشابه از کمپانی Jinan Zhongwu New Materials اینگونه هستند:
همه این کریستال ها مطابق با فن آوری های متعارف مربوط به سنجش الماس ها تولید شده اند.همه این الماس ها بیرنگ بوده و ذرات فلزی بسیار کمی در ساخت آنها بکار رفته است. طیف بینی جذبی این الماس ها در برابر اشعه مادون قرمز نشان میدهد که متعلق به الماسهای نوع IIa هستند.
اطلاعات مربوط به تحلیل زمین شناسی و طیف سنجی این الماس ها هنوز در مرحله تحقیق است. طبق گفته سازندگان این الماس ها، الماس های بزرگتر آبی و الماس های کریستال مصنوعی بیرنگ در این کارخانه ساخته میشوند و اندازه هریک از آنها سه و نیم قیراط است. با اینکه میزان دقیق تولید این محصولات هنوز اشکار نیست اما بیشک ظرفیت تولید آنها در سالهای آتی افزایش خواهد یافت. همه اینها بدین معناست که الماس های بیشتری که با روش HPHT ساخته شده اند، وارد عرصه جواهرسازی خواهند شد.
الماس کماکان در آزمایشگاه تولید می شود. تجربه ها و آزمایشات در حدود سال 1950 بالاخره منجر به تولید آزمایشگاهی این سنگ شد و بعد از 20 سال به اوج خود رسید. اصلی ترین تولیدکنندگان سنگ های مصنوعی کمپانی(chatham) در ایالات متحده است که نمایندگی های تحت لیسانس این کمپانی درکشور چین ماهانه حدود 500 قیراط سنگ راف الماس تولید می کنند. تهیه سنگ الماس مصنوعی سفید از دیگر رنگ ها مشکلتر و پر هزینه تر بوده و جالب است بدانید تا زمانی که تولید نگین های دست ساز ادامه دارد، رقابت جهت بالا بردن کیفیت در نگین های الماس های اصلی کمتر خواهد شد.