امروزه زیورآلاتی مانند گردنبند، دستبند و گوشواره ساخته شده از کهربا، مورد توجه و استقبال عموم است و بعضی از انواع دستبند یا گردنبند با کهربای اصل بالتیک با حشرات ما قبل تاریخ به قیمت های بالایی به فروش می رسند.
کهربا برای دانشمندان هیجان انگیز و خارق العاده است. محققان بر روی کهربا برای چندین دهه مطالعات گسترده ای انجام داده اند، اما تکنیک های جدید و یافته های جدید باعث شده است که این گوهر آلی از هر زمان دیگری ارزش بیشتری داشته باشد.
کهربا موجودات باستانی را با جزئیات باورنکردنی، تا رگهای موجود در بال حشرات ولنزهای چشم مگس، حفظ می کند. حتی موجوداتی را در حال انجام فعالیت های زیستی مانند دویدن یا تخمگذاری یا جفت گیری اسیر کرده است.
مطالعه فسیل های کهربا پس از مطالعه فسیل های سنگها یا کانی ها، بسیار ارزشمند است. با در دست داشتن دستبند ی از کهربا، شما در واقع شکل شناسی کامل سه بعدی را مشاهده می کنید و با فسیل های موجود در سنگها، فشرده سازی یا مسطح شدن به چشم می خورد که قابل بررسی است و در اصل یک سطح دو بعدی دارید.
مطالعه روی کهربا از نظر علمی بسیار ارزشمند است و هزینه های زیادی دارد، هم مالی و هم انسانی.
جواهرات و دستبند تراشیده شده کهرباهایی از دوران برنز
مردم از زمان نوسنگی خواص عرفانی و درمانی را به کهربا نسبت می دهند. یونانی ها می دانستند که وقتی کهربا را با پشم مالش می دهند، جرقه ایجاد می کند، بنابراین آنها این ماده را "الکتروم" لقب دادند.
کهرباهایی از دوران برنز برجا مانده است که به صورت مهره ها و جواهرات و دستبند تراشیده شده، براق و صیقل خورده هستند. بسیاری از مردم بر این باورند که دستبند رنگ گرم کهربا و نحوه نگهداری گرما در آن به معنای قدرت بهبود است.
امروزه هنوز هم مردم برخی کشورها بچه های خود را با گردنبند و دستبند کهربا آراسته می کنند.
درختانی که در اثر آسیبهای مختلف، تخریب حشرات، آتش سوزی یا بیماری تحت فشار قرار بگیرند، ماده رزین مانند ترشح می کنند که بصورت یک درمان کننده عمل می کند و از درخت در برابر آسیب بیشتر محافظت می کند.
حال ممکن است یک حشره یا موجود دیگر در رزین محبوس شود. شایع ترین قربانیان رزین، مگسها هستند (حدود نیمی از اجزاء بیولوژیکی درکهربا مگس هستند)، اما حشرات اجتماعی مانند مورچه ها، زنبورها و موریانه ها نیز اغلب در استالاکتیت های رزین یافت می شوند.
این موجودات که گویا دهان و مکنده های خود را از رزین پر می کنند در آن غرق می شوند و یا هنگام تلاش برای فرار از رزین در آن گیر می افتند.
بیشتر حشرات یا بندپایان فسیل شده در کهربا کمتر از هفت یا هشت اینچ هستند، زیرا موجودات بزرگتر معمولاً می توانند خود را از چنگال کشنده رزین بیرون بکشند.
سپس رزین باید روی خاک مرطوب و باتلاقی افتاده و سرانجام در جریان آب شیرین قرار بگیرد. اگر رزین در کف جنگل خشک قرار بگیرد، به صورت پودر تجزیه می شود یا تکه تکه می شود. هنگامی که در آب شیرین قرار گرفت، رزین باید به یک اقیانوس یا باتلاق با جریان اب منتقل شود،
جایی که می تواند توسط رسوب در یک محیط بدون اکسیژن پوشانده شود. در این آشپزخانه ما قبل تاریخ، با میلیون ها سال زمان به علاوه فشار، رزین به یک پلیمر سخت تبدیل می شود، به همان روشی که پلاستیک از نفت ساخته می شود.
این رزین به کهربا تبدیل می شود و غیر واکنش پذیر، پایدار و یک محافظ مناسب برای موجود درگیر شده در داخلش، محسوب می شود. هنگامی که تکتونیک صفحه یا فرسایش، کهربا را به سطح زمین می آورد، انسان می تواند آن را از لایه های خاکستری اطراف لیگنیت برداشته و مورد استفاده قرار دهد.
برای ارزشمند شدن و راه یابی یک تکه کهربا به دست محققان، در درجه اول باید در آن یک حشره وجود داشته باشد و در درجه بعدی، باید تشخیص داده شود که این حشره مورد توجه دانشمندان است. دستبند کهربا یکی از زیورآلات مورد توجه و دوست داشتنی است که اگر ازدستبند کهربای حاوی حشرات در ساخت آن استفاده شده باشد گرانقیمت خواهد بود.
دستبند و زیورآلات کهربا در بسیاری از نقاط جهان، از آلاسکا تا ماداگاسکار یافت می شود، اما بیشترین ذخایر بهره برداری شده برای جواهرات و علوم در جمهوری دومنیکن، منطقه بالتیک اروپا و میانمار است که به آن برمه نیز گفته می شود.
هر منطقه دوره ای متفاوت از گذشته زمین شناسی زمین را نشان می دهد: کهربای دومینیکن جوانترین سن کهربا است، بین 16 تا 20 میلیون سال قدمت دارد. کهربای بالتیک که مانند همتای دومنیکن خود معمولاً شامل موجوداتی چون مورچه، مگس و مارمولک است، 40 میلیون سال قدمت دارد.
دستبند کهربای برمه، که تنوع مهره داران آن بی نظیر است، حدود 100 میلیون سال قدمت دارد و زیورآلات و دستبند ساخته شده با آن بسیار ارزشمند است. دانشمندان با مقایسه گونه ها و اکوسیستم های نشان داده شده در کهربا، به سؤالات زیادی درباره انقراض، حفاظت و تاریخچه تکاملی گونه هایی که امروزه در کهربا می بینیم، می پردازند.
گرچه هزاران نمونه به دست دانشمندان راه پیدا می کند، اما تعداد بیشتری از آنها مورد استفاده صنعتی یا تزئینی قرار می گیرند.
اگر در یک مسیر جنگلی در تپه های شرقی جمهوری دومنیکن، از کنار درختی عبور کردید که در حال ترشح رزین بود و دستتان را دراز کردید تا رزین روی سطح پوسته درخت را لمس کنید، خواهید دید که محکم، اما چسبناک است.
به راحتی می شود فهمید که چگونه یک مورچه یا مارمولک می تواند در این چسبندگی گیر کند. تصور می شود که تاریخ 16 میلیون ساله کهربا در این جزیره و در شرایط گذشته جهان، دقیقاً مانند شرایط فعلی جهان آغاز شده است، پر از گلهایی که در نسیم شناور هستند، خزه هایی که بر روی درختان زیست می کنند، جیرجیرک ها، مورچه ها و موریانه هایی که با شلوغی و در ازدحام زیستن، شاخ و برگهای گیاهان را حرکت می دهند و از درختان مخروطی بالا و پایین.
در منطقه Halto Plano، معادنی از کهربا وجود دارد و در این مکان کنفرانسهایی در زمینه بررسی و شناخت آن برگزار می شده. دانشمندان بسیاری به 5676 گونه مختلف حشره که جزیره Hispaniola (هیسپانیولا دومین جزیره از لحاظ وسعت و جمعیت از جزایر آنتیل در دریای کارائیب است که بین کوبا در غرب و پورتو ریکو در شرق واقع شدهاست) را به خانه خود تبدیل کرده اند می اندیشند و آنها را مورد مطالعه قرار می دهند.
از کهربای این جزیره برای هزاره ها، بومیان تاینو استفاده می کردند، و وقتی کریستوف کلمب برای دومین بار در هیسپانیولا فرود آمد، در سال 1493، او یک تجارت استراتژیک انجام داد و در ازای کفش های تزئین شده محلی، یک رشته از کهربای بالتیک را به یک رئیس Taíno داد.
تصور می شد کهربا صادرات اصلی جزیره در چهار قرن آینده باشد، اما وقتی سهام کهربایی بالتیک در دهه 1950 متزلزل شد، دولت دومنیکن شروع به سرمایه گذاری در آموزش صنعتگران برای کار با کهربا کرد.
این صنعتگران وقتی که علاقه جهانی به کهربای جزیره را در دهه 1960 دیدند، که مورد توجه قرار گرفته بود، آماده بودند و مردم محلی شروع به حفر چاله و تونل برای استخراج کهربا با دست کردند. گفته می شود که در سال 1966، معدنکاران دومنیکن هر ماه حدود 4000 پوند کهربا استخراج می کردند.
این کشور در تلاش برای محافظت از صنعتگران محلی، صادرات کهربای خام یا بدون جلا را در سال 1979 ممنوع کرد. یک دهه بعد، این قانون اضافه شد: صادرات کهربا حاوی حشرات بدون موافقت موزه ملی تاریخ طبیعی امکان پذیر نیست.