سبکهای طلا و جواهرسازی هندوستان ولذت دیدن چند قطعه از زیباترین قطعات جواهرات سلطنتی هندوستان
در این مقاله نگاهی اجمالی به سبک معروف Jadau در طلا و جواهرسازی هند می اندازیم و با چند جواهر سلطنتی هندوستان آشنا می شویم.
کشور هند همواره با نام طلا و جواهرسازی ارزشمند پادشاهی گره خورده. این کشور آسیایی با تاریخ غنی در کنار زرق و برق طلا و جواهرسازی و جواهرات خاص و ارتباط قوی با طلا بعنوان فلزی ارزشمند و سنگ های قیمتی این کشور، حقایق و تاریخ جالبی راجع به طلا و جواهرسازی و طلا و جواهرات پادشاهی دارد.
امروزه جواهرات عروس در هند با سبک های میناکاری، ملیله کاری، سبک کندان که از زمان پادشاهان مغول در این کشور به یادگار مانده و سبکهای جواهرات عروسی پولکی (Polki) و روش ساخت و سبک معروف جادائو (Jadau)، طلا و جواهرسازی هند نوع بخصوصی از جواهرات را ارائه می دهد که ریشه در باورها و نحوه زندگی مردمان این کشور دارد.
Jadau نوعی از روش طلا و جواهرسازی هند است که با طلای خالص 24 عیار ساخته می شود. از نظر هنری این سبک بسیار خاص و منحصر بفرد است.
این سبک و شکل هنری در طلا و جواهرسازی هند، از دربار جیپور خلق شد و راه خود را در بیکانر در راجستان یافت و رونق گرفت. در آن زمان با توجه به تسلط مغول و فعالیت صنعتگران مغول در طلا و جواهرسازی و ساخت انواع زیورآلات طلا و جواهر مانند النگو، گوشواره، دستبند و گردنبندهای زیبا، این سبک هنری در ساخت را به آنها نسبت می دهند.
با این حال سبک جادائو توسط مردم به گونه ای پذیرفته شد که بعنوان سبکی محبوب در راجستان و گجرات معروف و خواستنی شد و آنقدر ارزش پیدا کرد که صنعتگران هندی به آن ارج نهادند و با تلفیق تکنیکهای خاص خود در طلا و جواهرسازی و افزودن آنها به تکنیک پایه، آن را رشد داده و پخته کردند.
در این روش ساخت، طلای خالص را گرم می کنند تا انعطاف پذیر شود و با شکل دادن پایه زیورآلات مورد نظر به صورت قابی از طلا، سنگهای قیمتی را روی آن قرار می دهند.
سبک جادائو به عنوان جواهرات حکاکی شده شناخته می شود و یکی از برجسته ترین ویژگی های این سبک در طلا و جواهرسازی هند، کار میناکاری است که در قسمت پشتی زیورآلات ساخته شده به این روش، کار تزئین آن را با افزودن رنگهای مینا کامل می کند.
از ویژگی های دیگر این سبک، استفاده از طلای 24 عیار و با رنگ زرد است. حال چرا رنگ طلا حتماً در این سبک باید زرد باشد؟ جواب این سئوال در جلوه خاص کار میناکاری در زمینه زرد طلاست.
گاهی صنعتگر در ساخت سبک جادائو از طلای 22 عیار استفاده می کند که در این حالت از میناکاری در پشت کارها استفاده نمی شود.
بیکانر(Bikaner)، شهری در ایالت راجستان در شمال هند، با قلعه ای منسوب به قرن 16 شناخته شده است که یکی از اعتبارات این شهر که باعث معروفیت آن شده این است که این شهر به عنوان تنها جایی در کشور هند است که با بیش از 16000 صنعتگر ماهر، صنعتگرانش با مهارت بالا به ساخت زیورآلات با سبک جادائو و بر روی طلای 24 عیار مشغول هستند.
طلا و جواهرسازی به این روش نیاز به کاری تیمی دارد و مهارت خاصی می خواهد. در ابتدا طرح کشیده می شود و در مرحله اجرا، جای سنگها بر روی طلا حکاکی می شوند و قبل از اینکه سنگ ها بر روی پایه طلا جا بیفتند باید طلا گرم شود و در یک موقعیت و دمای مناسب طلا، سنگها به موقعیت خود می چسبند.
در آخر میناکار ماهر با استفاده از رنگهای شاد مینا هنر صنعتگر جادائو را کامل می کند. طلا و جواهرسازی به سبک جادائو، ظاهری سلطنتی دارد و مورد پسند زنان و دختران هندوستان است و بیشتر به عنوان جواهرات عروسی خریداری می شود.
صنعتگران جوان هند به دلیل استقبال مشتریان جوان از طرح های مدرن و فانتزی به سبکهای امروزی روی آورده اند، ولی با وجود تغییر در سلایق مشتریان، همچنان طلا و جواهرسازی با سبک جادائو با ابهت سلطنتی جایگاه خود را حفظ کرده است.
زیباترین قطعات طلا و جواهرسازی سلطنتی هندوستان
پادشاهانی که بر هندوستان حکومت کردند، صاحبان زیباترین جواهرات با طلای خالص و سنگهای قیمتی بی مانند بودند و هر کدام در طلا و جواهرسازی هند سلایق خود را به گونه ای اعمال کردند.
پادشاه عصر طلایی امپراطوری مغول در هندوستان و تاج محل، شاه جهان بود. او از قدرتمندترین شاهان آن دوره، یعنی از سال 1628 تا 1658 شمرده می شود. او بعد از مرگ پدرش، امپراطور جهانگیر، بر تخت نشست. او خالق زیباترین معماری های مغول در تاج محل بود.
تاج و تخت شاه جهان یکی از خاص ترین نمادها و طراحی های صنعتگران مغول در خلق یک اثر فاخر است. این تخت به عنوان جایگزینی برای تاج و تخت پدر ساخته شد و با مینا، مروارید و سنگهای قیمتی به زیباترین شکل زینت شد و هزینه تولید آن دو برابر تاج محل است. این تخت که همان تخت طاووس است توسط نادرشاه به ایران آورده شد.
تیپو سلطان آخرین پادشاه میسور در جنوب هند، از پادشاهان شجاع هندوستان بر علیه شرکت انگلیسی هند شرقی بود. تیپو سلطان نماد ببر و نقش ببر میسور را بر تمام سلاح ها و اشیاء مجلسی در زمان سلطنتش ایجاد کرد و نام خود را با عنوان "ببر میسور" مطرح کرد.
تیپو سلطان در طی جنگ انگلیس- میسور در سالهای 1780-84 نیروهای انگلیس را شکست داد، ولی با شکست او که توسط دولت انگلستان در مارس 1799 اتفاق افتاد، تیپو سلطان هنگام طوفان در سرینگاپاتام کشته شد و بعد از سقوطش به مدت چند روز قصر و خزانه وی توسط سربازان انگلیسی به غارت رفت و مهمترین اشیاء جواهر زمان او، به خانواده سلطنتی انگلیس و مدیران شرکت هند شرقی اختصاص پیدا کرد.
از تیپوسلطان جعبه ای از طلا با اعدادی بر روی آن بر جا مانده که این اعداد نشان دهنده محاسبات پیچیده ریاضی هستند بر اساس علوم یونان باستان.
حیدرآباد تا زمان الحاق آن بزرگترین و مرفه ترین دولت ایالات هند بود. جواهرات نظام های ایالت حیدرآباد یکی از بزرگترین و گرانترین مجموعه طلا و جواهرسازی جواهرات برجا مانده از هنر طلا و جواهرسازی در هند کنونی است.
پرندگان در دربار مغول و سایر ایالت های استانی هند، سمبل سلطنت محسوب می شدند. پرندگانی چون طوطی و طاووس در طلا و جواهرسازی و ساخت طلا و جواهرسازی، همواره مورد توجه بودند. طوطی ایستاده بر روی یک پایه تزئین شده که احتمالاً به صورت جفت ساخته شده، بخشی از مجموعه پرندگانی است که در دربار هندوستان ساخته شده بود.
نمونه هایی از ظروف، به طور کامل از جواهرات پوشیده شده و با میناکاری زینت داده شده، در کارگاه سلطنتی طلا و جواهرسازی هند ساخته می شدند. مینای سبز به کار رفته برای تزئین اشیاء، نشان می دهد که در شمال هند تولید شده اند، و فرم ظرف و نحوه قرار گرفتن سنگهای قیمتی مربوط به اوایل قرن 19 است.
در سفری که ماهاراجا جگاتجیت سینگ در دسامبر 1905 به پاریس داشت، به عنوان مشتری بوتیک ملاریو، در جستجوی جواهری سلطنتی و مناسب برای شرکت در یک عروسی سلطنتی بود. او در داخل بوتیک ملاریو، جواهری با تندیس یک طاووس از جنس الماس و دیگر جواهرات و بسیار با شکوه را کشف کرد. این طاووس یکی از نقوش مورد علاقه ملریو بوده است.
ماهاراجا احتمالاً در عروسی سلطنتی طاووس را بر روی عمامه خود نصب کرد. طاووس در نزد هندوها از احترام و ارزش بسیاری برخوردار است.